Khai mạc Hội nghị APEC

Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) khai mạc hôm nay với nghị trình hàng đầu là các thách thức để tăng trưởng.

Chống chủ nghĩa bảo hộ và hoàn thành những cải cách khó khăn là vấn đề quan trọng với sự hồi phục tăng trưởng toàn cầu, theo Tổng thống nước chủ nhà Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono. Trong bài phát biểu trước khoảng 1.000 lãnh đạo doanh nghiệp tại đảo Bali ngày 6.10, ông Yudhoyono nói 21 thành viên APEC cần phải hợp tác để ngăn chặn chủ nghĩa bảo hộ và cải thiện cơ sở hạ tầng để tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư.

Bloomberg dẫn lời ông Yudhoyono cho rằng các nền kinh tế phát triển đang tăng tốc sau khi dần hồi phục từ đợt suy thoái toàn cầu trong lúc các nền kinh tế mới nổi đang tăng trưởng chậm lại. “APEC ở vị trí lý tưởng để giúp hồi phục nền kinh tế toàn cầu”, ông Yudhoyono nói. Phát biểu của ông Yudhoyono trùng với quan điểm trong dự thảo tuyên bố của các lãnh đạo APEC sẽ được công bố vào cuối hội nghị. Bản dự thảo mà Bloomberg tiếp cận được khẳng định khu vực đối mặt với bối cảnh hồi phục kinh tế toàn cầu một cách mong manh, thiếu cân xứng và cần phải cảnh giác trước áp lực gia tăng các rào cản thương mại.

Trong cùng Hội nghị Thượng đỉnh các tổng giám đốc (APEC CEO Summit), Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long khẳng định việc nhượng bộ khuynh hướng bảo hộ sẽ khiến mọi chuyện trở nên khó khăn hơn với tất cả các nước. Ông Lý nói châu Á đang hướng tới cải cách trong lúc ba nền kinh tế hàng đầu thế giới Mỹ, Trung Quốc và Nhật vật lộn với những vấn đề nội bộ. Việc chính phủ Mỹ phải đóng cửa đã ngăn cản Tổng thống Mỹ Barack Obama đến Bali như dự tính. Thủ tướng Lý Hiển Long cho rằng sự vắng mặt của ông Obama là “một thất vọng hết sức to lớn với chúng tôi”, theo AFP.  “Mỹ phải tiếp tục giao kết với khu vực vì nước này đóng vai trò rất quan trọng không nước nào có thể thay thế. Không phải Trung Quốc, không phải Nhật Bản, không phải bất kỳ cường quốc nào khác”, hãng AFP dẫn lời ông Lý.

Một trong những vấn đề quan tâm tại Hội nghị APEC lần này là cuộc vận động cho Hiệp định Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP). Theo AFP, nước chủ nhà Indonesia, vốn miễn cưỡng tham gia đàm phán TPP, khẳng định bất kỳ thỏa thuận khu vực nào cũng sẽ có lợi nếu có mặt Trung Quốc. “Trung Quốc rất quan trọng với các nền kinh tế Đông Nam Á, dù muốn hay không”, Bộ trưởng Tài chính Indonesia Chatib Basri cho biết. Mục tiêu đạt được thỏa thuận về TPP trước cuối năm hiện là vấn đề tranh cãi giữa các nước tại Hội nghị APEC năm nay. Các quan chức Nhật và Mỹ khẳng định điều này là khả thi trong khi Thủ tướng Malaysia Najib Razak cho rằng mục tiêu trước cuối năm là “thời gian biểu rất khó khăn”.

Theo giới quan sát, chia rẽ đảng phái tại Washington sẽ khiến Nhà Trắng xao lãng khỏi các mục tiêu đối ngoại chủ chốt như TPP, vốn là một phần của chiến lược hướng về châu Á của ông Obama. Việc lỡ hẹn khiến ông Obama đánh mất cơ hội tự mình thúc đẩy hiệp định kinh tế trên cũng như trấn an các đồng minh đang lo ngại trước nhiều động thái mở rộng hoạt động trên biển của Trung Quốc.

Sơn Duân